ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙΟ ΠΑΜΜ. ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ
Ἰδιαίτερη ἀξία, πνευματική καί συναισθηματική ἔχει γιά τήν Ἐνορία μας τό Παρεκκλήσιο τοῦ Ι. Ναοῦ μας, ὁ κοιμητηριακός Ναός τῶν Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν. Τό Ἐκκλησιαστικό Συμβούλιο ἔχει τήν διοικητική καί οἰκονομική εὐθύνη τοῦ Παρεκκλησίου καί ὁ Πρωτ. π. Ματθαῖος Χάλαρης τήν εὐθύνη ἐφαρμογῆς τοῦ Κανονισμοῦ Λειτουργίας τῶν ἐφημερίων τοῦ Κοιμητηρίου. Τέλος, καλύπτει ἕνα μέρος τῶν λατρευτικῶν ἀναγκῶν τῆς Ἐνορίας, ἀφοῦ τελεῖται ἡ Θεία Λειτουργία κάθε Σάββατο, Κυριακή, σέ Δεσποτικές καί Θεομητορικές ἑορτές και οἱ ἱερές Ἀκολουθίες τῆς Μ. Ἑβδομάδος. Ἐπίσης, σέ κάθε ἐξόδιο ἀκολουθία προσφέρεται στήν οἰκογένεια τῶν πενθούντων εἰδικό φυλλάδιο πρός παρηγορία των, ἐκδόσεως Ἀποστολικῆς Διακονίας καί ἐπιστολή τῶν ἐφημερίων τοῦ Παρεκκλησίου μέ ἀνάλογο περιεχόμενο.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟΥ
Ὅλες οἱ µαρτυρίες συντείνουν ὅτι τό πρῶτο νεκροταφεῖο πού λειτούργησε γιά τίς ἀνάγκες τοῦ ἀρχικοῦ οἰκισµοῦ διαµορφώθηκε, ὅπως ἦταν φυσικό ἄλλωστε, παραπλεύρως της ἐκκλησίας τοῦ Ἁγίου Δηµητρίου. Τά µικρά ὅρια τοῦ χωριοῦ, οἱ λιγοστοί κάτοικοι καί προπάντων ἡ ὕπαρξη τῆς µοναδικῆς -τότε- ἐκκλησίας ἐπέβαλαν αὐτή τήν ἐπιλογή. Τό ἐπιβεβαίωσε ἡ ἀνεύρεση µνηµείων καί ὀστῶν στά µετέπειτα χρόνια, ὅταν ἀποφασίστηκε ἡ ἐπέκταση τῆς ἐκκλησίας. Πάντως τό ἀρχικό κοιµητήριο πρέπει νά εἶχε καταργηθεῖ στήν τελευταία 20ετία τοῦ 19ου αἰώνα. Τό ὑποδεικνύει ἔµµεσα τό παρακάτω παραχωρητήριο συµβόλαιο, πού εὐγενικά µᾶς πρόσφερε ὁ πατέρας Ματθαῖος Χάλαρης. Συγκεκριµένα ἀναφέρεται ὅτι στά 1881 ὁ Μιχαήλ Στρατηγός παραχώρησε ἰδιόκτητη ἔκταση γιά τή δηµιουργία νεκροταφείου. Πρόκειται γιά τό σηµερινό χῶρο τοῦ δηµοτικοῦ κοιµητηρίου.
Ἐν Ἀθήναις σήµερον τήν δεκάτην ἐννάτην τοῦ µηνός Νοεµβρίου ἡµέραν Πέµπτην τοῦ χιλιοστοῦ ὀκτακοσιοστοῦ ὀγδοηκοστοῦ πρώτου ἔτους ἐν τῇ ἐπί τῆς ὁδοῦ Ἀρείου Πάγου οἰκία Κων/νοῦ Λαγάνα ὅπου ἐκλήθην ἐνώπιον ἐµοῦ τοῦ συµβολαιογράφου καί κατοίκου Ἀθηνῶν Γρηγορίου Μπουρνιά καί τῶν γνωστῶν µοι µαρτύρων Φιλίππου Μαρτίνου οἰνοπώλου καί Λεωνίδα Μπήλιου οἰνοπνευµατοπώλου, κατοίκων ἀµφοτέρων Ἀθηνῶν, πολιτῶν Ἑλλήνων, ἐχόντων τά νόµιµα προσόντα καί µή ἐξαιρετέων ἐνεφανίσθησαν οἱ γνωστοί µοι Μιχαήλ Στρατηγός γεωργοκτηµατίας καί Σταµάτιος Γεωργίου γεωργός κάτοικοι τοῦ χωρίου Μπραχάµι Ἀθηνῶν καί συνωµολόγησαν τά ἑξῆς: ὁ µέν Μιχαήλ Στρατηγός ὠµολόγησεν ὅτι ἐξ ἀγορᾶς παρά [κενό] ἔχει πρό τεσσαρακονταετίας εἰς ἀποκλειστικήν κυριότητα καί κατοχήν τόν ἀγρόν κείµενον εἰς θέσιν τοῦ χωρίου Μπραχάµι περιβολάκι ἤ κολώνα ἐκτάσεως στρέµµατος ἑνός καί ἡµίσεως καί εἶναι συνορευόµενον πρός ἀνατολάς µέ ὁδόν, δύσιν µέ Δηµήτριον Α. Τζανέτον ἄρκτον µέ Κωνσταντῆ Πέτρου καί νότον μέ Νικόλαον Παππᾶ Ἰωάννου. Τόν ἀγρόν τοῦτον καί διά ψυχικόν ἐδώρησε σήµερον διά δωρεᾶς καί ἀµετακλήτου µεταξύ ζώντων εἰς τόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Δηµητρίου τοῦ χωρίου Μπραχάµι ἴνα χρησιµεύσῃ ὡς Νεκροταφεῖον τοῦ χωρίου Μπραχάµι καί ἄνευ ἀπαιτήσεως παντός ἐπί τῶν τοῦ δωρηθέντος ἀγροῦ τίτλων δικαιώµατος τῆς κυριότητος καί κατοχῆς ἀντικατέστησε δυνάµει τοῦ παρόντος κύριον καί κάτοχον τόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Δηµητρίου δυναµένου τοῦ Ναοῦ νά διακατέχη, νέµεται καί διαθέτη τόν ἀγρόν τοῦτον κατά πλῆρες ἰδιοκτησίας δικαίωµα. Ὁ δέ Σταµάτιος Γεωργίου ἐνεργῶν ἐπί τῶν πραγµάτων ὡς ἐπίτροπος τοῦ εἰρηµένου Ναοῦ ὠµολόγησεν ὅτι ἐδέχθη τήν δωρεάν ταύτην τοῦ ἀγροῦ καί παραλαβών τόν ἀγρόν ὑπό τήν κατοχήν καί κυριότητά του ὡς ἐπίτροπος τόν εἰρηµένον ἀγρόν ἐδέχθη πάντα τά ἀνωτέρω ἐκτεθέντα.
Οἱ συµβαλλόµενοι ὠµολόγησαν ἄγνοιαν γραµµάτων.
Ἕπονται ὑπογραφές-
Ἰδού λοιπόν ὁ Μιχαήλ Στρατηγός τοῦ 1843 38 χρόνια ἀργότερα γίνεται δωρητής τοῦ χώρου στήν ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Δηµητρίου, προκειµένου νά διαµορφωθεῖ τό νεκροταφεῖο τοῦ χωριοῦ. Τό παρόν συµβόλαιο ἀδιαµφισβήτητα χρήζει ἰδιοκτήτη τοῦ χώρου τοῦ νεκροταφείου τήν ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Δηµητρίου. Ἀπό τήν ἀνάγνωση τῶν Πρακτικῶν του Ἐκκλησιαστικοῦ Συµβουλίου προκύπτουν συχνά ἀποφάσεις πού σχετίζονται µἐ ἔργα ἐπέκτασης, κατασκευῆς καί ἐπισκευῆς τοῦ χώρου. Ἐπισηµαίνουµε πάντως τήν ἀπόφαση τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Συµβουλίου τῆς 28ης Μαΐου τοῦ 1933. Μ’ αὐτή διαµαρτύρεται γιά τήν «µυστικῶ τῷ τρόπῳ» ἰδιοποίηση τοῦ χώρου ἀπό τόν Πρόεδρο τῆς Κοινότητας Χρῆστο Τρακάδα, ὁ ὁποῖος πῆρε τά κλειδιά τῆς ἐξώθυρας καί ὅρισε ὑπάλληλο τῆς κοινότητας γιά φύλακα. Τό Συµβούλιο ἐπισήµανε στήν Ἀρχιεπισκοπή Ἀθηνῶν στήν ὁποία προσέφυγε, ὅτι ἔγινε προσπάθεια ἀφαίρεσης τῶν νοµίµων δικαιωµάτων κυριότητας τοῦ χώρου τοῦ Νεκροταφείου. Στίς 3 Ἰουλίου 1933 ὁ ἀρχιεπίσκοπος Χρυσοστοµος παρακίνησε τό Συµβούλιο νά ἀκολουθήσει τή δικαστική ὁδό στή διεκδίκηση τῆς κυριότητας τοῦ χώρου τοῦ Νεκροταφείου. Δέν γνωρίζουµε ἄν δόθηκε καί πῶς συνέχεια στήν ἀρχιεπισκοπική ὁδηγία. Τό σίγουρο εἶναι, ὅτι 10 χρόνια ἀργότερα ὁ ἐφηµέριος π. Γ. Μακρόπουλος ὁµολόγησε ὅτι τό Νεκροταφεῖο εἶχε µετατραπεῖ σέ κοινοτικό. Αὐτό προκύπτει ἀπό τή µελέτη τοῦ Βιβλίου τῶν Πρακτικῶν του Ἐκκλησιαστικοῦ Συµβουλίου. Ἡ διατύπωση µάλιστα µᾶλλον λογικά ὁδηγεῖ στό συµπέρασµα ὅτι τά δύο µέρη εἶχαν συµφωνήσει σ’ αὐτή τή σηµαντική ἀλλαγή τοῦ νοµικοῦ καθεστῶτος τοῦ ἐνορικοῦ νεκροταφείου: «πρό 10ετίας ἀκριβῶς τό ἡµέτερον νεκροταφεῖον τοῦ χωρίου Ἁγίου Δηµητρίου ἐγένετο Κοινοτικόν … ».
ΙΔΡΥΜΑ «ΑΓΙΑ ΣΚΕΠΗ»
Ἰδιοκτησία τοῦ Ἱ. Ναοῦ εἶναι καί τό τριόροφο κτίριο μέ τήν ἐπωνυμία «Ἁγία Σκέπη», κείμενον ἐπί τῆς ὁδοῦ Λεμεσοῦ 17 στήν Ἐνορία μας, δωρηθέν ὑπό τοῦ ὁμωνύμου Χριστιανικοῦ Συλλόγου στόν ῾Ι. Ναό μας τό ἔτος 1988 διά συμβολαιογραφικῆς πράξεως. Στο ἰσόγειο τοῦ κτιρίου εὑρίσκεται το Παρεκκλήσιο τῆς Ἁγίας Σκέπης, στο ὁποῖο τελοῦμε κατά καιρούς μαθητικές - ἐποπτικές ἤ γιά τά παιδιά τῶν κατηχητικῶν συνάξεων Θεῖες Λειτουργίες καί παννυχίδες γιά φοιτητές.